ALBERT CAMUS‟UN “VEBA” ROMANI BAĞLAMINDA SALGIN DÖNEMLERiNiN SÖYLEM ANALİZİ

Özet Söylem, en genel tanımıyla, bir durum ya da eylemin dilsel ya da yazınsal ifadesidir. “Verici” ve “alıcı”nın olduğu iki taraf arasında irtibatı sağlayan söylem, Michael Foucault‟a göre gücün, düzeni sağlamak için baĢvurduğu en önemli araçlardan biridir. Foucault‟a göre söylem güçtür ve gücün pratiklerini yayma aracıdır. Dolayısıyla söylemleri üreten de gücü elinde bulundurandır ve gücün pratiklerini haklı gerekçelere dayandırma çabası üzerine kurulur. Özellikle kriz ve kaos dönemlerinde iktidar, düzeni korumaya yönelik söylemler üretirken aynı zamanda siyasi, ideolojik, dini, kültürel vb. birçok yanlı söylemler de üretilir. Yanlı söylemler çoğunlukla komplo teorilerine dayanır ve kaos durumlarında bireyler üzerinde psikolojik baskı kurarak moral çöküntü yaĢatma ve kaostan fayda çıkarma esasına dayanır. Bu yüzden böyle durumlarda iktidar bir yandan düzenin korunmasına yönelik söylemler üretirken diğer taraftan yanlı söylemlerin gelebileceği bütün yolları “yasak”larla kapatmaya çalıĢır. Sukûnetin sağlanmaya baĢlamasıyla birlikte topluma ayna tutan edebiyatçı devreye girer ve olaylar esnasındaki farklı söylemleri bir araya getirip sentezler. Bu açıdan bakıldığında edebi eserler, bu tür söylemlerin sentezidir denilebilir. Albert Camus'un “Veba” adlı romanı Ġkinci Dünya SavaĢı esnasında Cezayir‟in Oran bölgesinde bir anda ortaya çıkan veba salgınını ele alır. Anlatıdaki söylemler, bölgesel ya da evrensel diğer salgın dönemlerindeki söylemlerle paralellik gösterir. Bu çalıĢmada, Covid 19 pandemisi sürecinde üretilen bazı söylemlerin, yaklaĢık seksen yıl önceki salgın olayını anlatan romandaki söylemlerle ortak ve farklı yönlerini ele alan bir söylem analizi yapılacaktır